Bezkresny ocean, żaglowce, piraci… morskie podróże fascynują ludzkość od wieków. A morza i rzeki to drogi przemieszczania towarów wykorzystywane przez człowieka od tysięcy lat. Środki transportu morskiego ewoluowały i wciąż się zmieniają. Warto poznać jego najpopularniejszą obecnie formę: przewozy kontenerowe. Czemu kontenery zyskały taką popularność? Jak są zbudowane i jakie są ich rodzaje oraz przeznaczenie? Czy jest to faktycznie kluczowa droga przewozu ładunków na świecie? Jak wynika z raportu EMTER’2021 Europejskiej Agencji Środowiskowej oraz Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa na Morzu, 77% europejskiego handlu zewnętrznego i 35% całego handlu między państwami członkowskimi UE odbywa się drogą morską. Transport morski jest zatem kluczowym elementem nowoczesnego łańcucha dostaw. Co ciekawe, szacuje się, że na świecie około 90% towarów transportowanych jest drogą morską, z czego aż ponad ⅔ to ładunki kontenerowe. 
Poznaj rodzaje i przeznaczenie kontenerów do transportu morskiego
Patrząc na wartość procentową ilości towarów przewożonych transportem morskim, łatwo domyślić się, że właściwie każda rzecz na świecie jest pakowana do kontenerów. Dlatego istnieje wiele ich typów dostosowanych do specyfiki przesyłanego towaru. Podstawowe rodzaje kontenerów zostały określone w normie ISO i są to:
- kontenery ogólnego przeznaczenia (general purpose container),
- kontenery do ładunków suchych masowych (bulk container, dry bulk container),
- kontenery izotermiczne (thermal container),
- kontenery płytowe (platform) i typu płytowego (flatrack),
- kontenery zbiornikowe (tank container),
- kontenery lotnicze (air container),
- kontenery specjalistyczne (named cargo container).
Każdy typ kontenera wykorzystywany jest do innych celów i do nich dostosowany.
I tak kontenery ogólnego przeznaczenia dobrze nadają się do tzw. drobnicy, a zarazem są najbardziej uniwersalne. Najpopularniejsze w tej kategorii są kontenery o długości 20 lub 40 stóp z drzwiami ulokowanymi na jednej ze ścian czołowych, podłogą wykonaną ze sklejki kontenerowej, a także wywietrznikami, które umożliwiają wentylację grawitacyjną. Co ciekawe, kontenery tego rodzaju mogą być – po drobnych modyfikacjach – wykorzystywane do przewożenia towarów sypkich/luzem. W tym celu stosuje się tzw. big bagi wypełniające w całości wnętrze kontenera i ładowane pneumatycznie. Warto jednak pamiętać, że do wyładunku konieczna jest naczepa typu wywrotka kontenerowa lub specjalistyczne urządzenie pneumatyczne. Innym typem są kontenery do ładunków suchych masowych o konstrukcji bardziej wytrzymałej na obciążenia powstające podczas napełniania, przewozu i opróżniania. Są one dodatkowo wyposażone w otwory do napełniania i opróżniania, dzięki czemu idealnie nadają się do transportu ładunków stałych luzem bez opakowania.
Specjalne wymagania
Kontenery izotermiczne są z kolei niezbędnym elementem łańcuchów dostaw żywności, a także innych towarów wrażliwych na zmiany temperatury, na przykład leków. Swoje właściwości izolujące zawdzięczają ścianom z poliuretanu. Ponadto takie kontenery mogą być chłodzone z wykorzystaniem agregatu chłodniczego. Co niezmiernie ważne, pakując taki kontener, zawsze należy zostawiać około 75 mm szczeliny powietrznej u góry. Wyjątkową konstrukcją wyróżniają się tzw. flatracki oraz kontenery płytowe, nie posiadają one bowiem dachu ani ścian lub mają jedynie ściany czołowe. Są przeznaczone do przewozu wielkogabarytowych i ciężkich ładunków. Ich podłoga jest zazwyczaj podwyższona w stosunku do standardowych kontenerów i wykładana deskami dla większej wytrzymałości. Ostatnim popularnym rodzajem kontenerów morskich są konstrukcje zbiornikowe. Służą one do transportu cieczy lub gazów, a zbudowane są w prosty sposób: w ramie o wymiarach standardowego kontenera umieszczony jest zbiornik. To rozwiązanie umożliwia również przewóz ładunków niebezpiecznych, wybuchowych, palnych czy też trujących.
Kontenery z otwieranym dachem
Na końcu warto wspomnieć o ważnym wariancie kontenerów, czyli o wersjach z otwieranym dachem. Występują one jako tzw. hard top, gdzie składany dach jest wykonany ze stali lub w opcji bez dachu jedynie z nakładaną plandeką (zabezpieczaną do transportu linką celną). Kontenery tego rodzaju służą do pakowania ładunków, których nie da się umieścić w standardowym kontenerze, np. z powodu ich gabarytów.
Rozmiar kontenera ma znaczenie
Kontenery dzielimy również z uwagi na ich wymiary. Ten parametr jest szczególnie ważny, bo to właśnie unifikacja rozmiarów kontenerów umożliwia optymalizację transportu i sprawiła, że taki rodzaj przewozu stał się tak bardzo popularny. Podstawowym podziałem jest ten na kontenery 20 i 40 stopowe oraz na te standardowej wysokości i wersje HC, czyli high cube. Poniższa tabela prezentuje zestawienie podstawowych rozmiarów. Warto zwrócić uwagę na fakt, że długość kontenera 40ft został dobrany w taki sposób, by można było umieścić na nim (bądź pod nim) dwa kontenery 20ft przy zachowaniu odpowiedniego odstępu (3 cale).
KONTENER MORSKI typ DC BULK
| Nazwa | Długość x Szerokość x Wysokość | Kubatura |
|---|---|---|
| 20ft (20 stopowy) | 20ft x 8 ft x ft 8,6 in 6,1m x 2,4m x 2,6m | ~33m3 |
| 40 ft (40 stopowy) | 40ft x 8 ft x ft 8,6 in 12,2m x 2,4m x 2,6m | ~66,9m3 |
| 40 ft HC (40 stopowy high cube) | 40ft x 8 ft x ft 9,6 in 12,2m x 2,4m x 2,9m | ~76m3 |
Jak zbudowane są kontenery morskie?
Budowa kontenera tylko z pozoru wydaje się prosta. W rzeczywistości to wymagająca konstrukcja, do zaprojektowania i wykonania, której potrzebna jest specjalistyczna wiedza i właściwie dobrane materiały. Każdy morski kontener musi być budowany z uwzględnieniem ścisłych kryteriów bezpieczeństwa zawartych w Międzynarodowej Konwencji o Bezpiecznych Kontenerach (International Convention for Safe Containers – CSC). Musi również spełniać standardy ISO określające minimalne wymagania wytrzymałościowe.
Wytrzymała rama
Elementem bazowym jest zawsze stalowa rama, która składa się ze słupków narożnych oraz belek poprzecznych i wzdłużnych. Konstrukcja musi być tak wytrzymała, aby dawała możliwość ustawienia piętrowo aż 9 w pełni załadowanych kontenerów. Dlatego dodatkowo do dolnych belek wzdłużnych montowane są tzw. żebra poprzeczne stanowiące podstawę podłogi. Długi kontenery (40 ft) posiadają ponadto w podłodze tunel, tzw. gęsią szyję. Pozwala ona obniżyć całkowitą wysokość naczepy i kontenera.
Szczelne ściany, dach i podłoga
Wszystkie ściany kontenera robi się z blachy trapezowej, a dach z jej wersji profilowanej o grubości około 2 mm. Kontrukcja jest spawana i przechodzi wymagające testy szczelności polegające na kierowaniu bezpośrednio na dach i ściany strumienia wody o ciśnieniu 1 bara. Następnie sprawdza się, czy wszystkie powierzchnie wewnętrzne pozostały całkowicie suche. Ważnym elementem kontenera jest podłoga – pamiętajmy, że podczas załadunku/rozładunku przemieszczają się po niej wózki widłowe. Wykonana jest ona ze specjalnej sklejki kontenerowej (grubości min. 25 mm) lub desek.
Drzwi kontenerowe
Najpopularniejszą wersją kontenerów są te z drzwiami ulokowanymi na ścianie czołowej, choć nierzadko spotyka się wersje z wrotami na długiej ścianie. Zazwyczaj konstrukcja drzwi opiera się o cztery lub pięć belek poprzecznych, a ich budowa jest dwuskrzydłowa. Szczelność gwarantują gumowe uszczelki zamontowane wokół każdego z wrót. Standardowy komplet zamknięć kontenerowych składa się z drążków, rygli (gniazda rygli są przyspawane do ramy kontenera), rączek, obejm i oczywiście zamknięcia celnego.
Kontener morski cena – od czego zależy?
Choć wymogi dotyczące budowy kontenerów są jasno określone i sprecyzowane, ich jakość, a co za tym idzie cena, zależy od wielu czynników. Pierwszym z nich są wykorzystywane przez producenta materiały: stal, blachy, sklejka, a także co ważne lakiery i powłoki antykorozyjne. Pamiętajmy, że kontenery większość czasu przebywają w bardzo niesprzyjających warunkach atmosferycznych. Kolejnym elementem, który ma wpływ na cenę kontenera morskiego jest gwarancja udzielana przez wykonawcę. Warto stawiać na polskich producentów, którzy udzielają wiarygodnej i profesjonalnej obsługi posprzedażowej. Firmy dysponujące nowoczesnym parkiem maszynowym dostarczą kontenery o lepszych parametrach i mogą zagwarantować zgodność z normami, co jest podstawą w międzynarodowym transporcie.